Balon
~ Fr ballon 1. büyük top, 2. top şeklinde büyük şişe, 3. sıcak hava veya gazla yükselen nakil aracı ~ İt ballone [büy.] büyük top < İt balla top ~ Ger *ballaz a.a. << HAvr *bhol- < HAvr *bhel-2 şişmek, kabarmak, tomurmak
Tarihte En Eski Kaynak
[ Fikret Sarıcaoğlu, Kendi Kaleminden Sultan I. Abdülhamit (1780) ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
Fransızca ballon "1. büyük top, 2. top şeklinde büyük şişe, 3. sıcak hava veya gazla yükselen nakil aracı" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük İtalyanca ballone "büyük top" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük İtalyanca balla "top" sözcüğünün büyütme halidir. İtalyanca sözcük Germence aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *ballaz sözcüğünden alıntıdır. Germence sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bhol- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bhel-2 "şişmek, kabarmak, tomurmak" kökünden türetilmiştir.
Ek Bilgi
Montgolfier kardeşlerin 1783"te hidrojen balonunu icadından iki yıl sonra İstanbul"da padişah I. Abdülhamid huzurunda bir balon gösterisi yapılmış ve icad-ı balon adıyla vekâyinamelere geçmiştir. || Aynı Germence kökten İngilizce ball (top), Eski Fransızca bale > İngilizce bale (bohça). HAvr kök, Türkçe tomur- kavramının tüm uygulamalarını karşılar. Karş. Germence *bullaz (tomruk, kütük), *baltha- (cesur, gürbüz), Eski Yunanca phállos (fallus), Latince follis (kese, torba), Latince flōr- (tomurcuk, çiçek).Etiketler: Alıntı, Fransızca , İtalyanca , büyütme eki, Türeme, Germence , Aynı anlamda, Ses evrimi, Hintavrupa Anadili kategori veya etiketlerine bağlıdır. Balon ne demek?
