Bu sayfada, sitemizdeki Ses Evrimi kategorisi ile ilgili olan kelimelerin etimolojik incelemeleri listelenmiştir, ayrıntıları için kelimeye tıklayın.
Arapça āfyūn آفيون
z "afyon" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Eski Yunanca aynı anlama gelen
ópion όπιον
z sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Eski Yunanca ópos όπος
z "özsuyu, reçine, özellikle afyon özü" sözcüğünden
+ion sonekiyle türetilmiştir. Yunanca sözcük
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*sokwo- "özsuyu, reçine" biçiminden evrilmiştir.
Fransızca
algorithme "matematikte bir problemi çözmek için uygulanan prosedürler dizisi" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca
sözcük
Eski Fransızca
algorisme "Arap sayılarıyla aritmetik işlem yapma yöntemi [esk.]" sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük
Arapça al-χʷarizmī الخورزمى
z "İslam matematikçisi Harezmi (9. yy)" özel adından türetilmiştir. Bu sözcük
χʷarizm "Orta Asya'da bir ülke, Harezm" özel adından türetilmiştir.
Fransızca
amalgame veya
İngilizce
amalgam "civa alaşımı, yumuşak ve kolay şekillenen her çeşit alaşım" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Geç Latince amalgama "simyada civa alaşımı" sözcüğünden alıntıdır. Geç Latince sözcük
Arapça al-malġam الملغم
z "alaşım, bulamaç, krem" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Eski Yunanca aynı anlama gelen
málagma μάλαγμα
z sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük
Eski Yunanca malássō, malag- μαλάσσω, μαλαγ-
z "yumuşatmak" fiilinden
+ma sonekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil
Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan
*melag- biçiminden evrilmiştir. Daha fazla bilgi için
merhem maddesine bakınız.
Arapça bū ḳalamūn بو قلمون
z "'kalemun babası', bir tür sürüngen" deyiminden alıntıdır. Arapça deyim
Arapça bū بو
z "baba" ve
Eski Yunanca χamailéōn χαμαιλέων
z "'bodur aslan', bukalemun" sözcüklerinin bileşiğidir. (NOT: Yunanca sözcük
Eski Yunanca χamaí χαμαί
z "yere ya da toprağa yakınlık bildiren, toprak" (NOT: Yunanca fiil
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*ghm-ai "toprağa (dativ)" biçiminden evrilmiştir. ) ve
Eski Yunanca léōn λέων
z "aslan" sözcüklerinin bileşiğidir. ) Daha fazla bilgi için
ebu,
humus1,
leopar maddelerine bakınız.
Arapça burc برج
z "1. kule, hisar, 2. zodyak üzerindeki 12 yıldız kümesinin her biri" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Aramice/Süryanice burgā ברגא
z "1. kule, 2. yolcular için durak yeri, menzil" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Eski Yunanca pýrgos πύργος
z "kule" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*bhrgh- "yüksek yer, kule" biçiminden evrilmiştir. Bu biçim
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*bhergh- "korumak" kökünden türetilmiştir.
Arapça cāmūs veya
cāmūş جاموس/جاموش
z "manda, su sığırı" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Aramice/Süryanice aynı anlama gelen
gamūş גמוש
z sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen
gāv mēş deyiminden alıntıdır. Orta Farsça deyim
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) gāv "inek, sığır " sözcüğünden türetilmiştir. Orta Farsça sözcük
Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan
*gʷou- biçiminden evrilmiştir. Daha fazla bilgi için
buffalo maddesine bakınız.
Türkçe yazılı örneği bulunmayan
*cihazgir "tören gereçlerini taşıyan" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük
Arapça cihāz جهاز
z "donanım, her türlü tören için gerekli eşya ve gereçler" ve
Farsça gīr گير
z "tutan" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için
cihaz,
+gir maddelerine bakınız.
Türkçe cülāb veya
cüllab "çeşitli meyve ve çiçeklerden yapılan şekerli şerbet" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük
Arapça culāb "gülsuyu, şerbet" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Farsça gulāb "gülsuyu" sözcüğünden alıntıdır. Daha fazla bilgi için
gül,
ab maddelerine bakınız.
İngilizce
cheque veya
check "üçüncü şahıslara devredilebilen ödeme emri" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce
sözcük
Eski Fransızca
aynı anlama gelen
(é)chec sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Geç Latince aynı anlama gelen
scaccus sözcüğünden evrilmiştir. Geç Latince sözcük
Arapça aynı anlama gelen
ṣakk صكّ
z sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen
çakk sözcüğünden alıntıdır.
Arapça ve Farsça dihlīz دهليز
z "koridor, geçit, sofa" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) dahrīz "revak, kapı girişindeki sütunlu eşik, propylon" sözcüğünden evrilmiştir.
Arapça ve Farsça dīwān ديوان
z "1. defter, özellikle resmi karar ve hesapların yazıldığı defter, şiir koleksiyonu, 2. yazmanlar heyeti, büro, sekretarya, mahkeme" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) dīvān "resmi daire, büro, sekretarya" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Eski Farsça
yazılı örneği bulunmayan
*dipi-vahana- "yazı evi" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Farsça
sözcük
Akatça duppu "yazı tableti" sözcüğünden türetilmiştir. Akatça sözcük
Sumerce
dup- "yazı" sözcüğünden alıntıdır.
Türkiye Türkçesinde emirber "emir-taşıyan, orduda subaya hizmet eden ulak" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük
Arapça amr "emir, buyruk" ve
Farsça bar "getiren, taşıyan" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için
emir1,
+ber maddelerine bakınız.
Arapça farsaχ فرسخ
z "4 mile eşit bir mesafe ölçüsü" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen
frasaχa veya
frasang sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Eski Farsça
aynı anlama gelen
frasanga- sözcüğünden evrilmiştir. Eski Farsça
sözcük
Eski Farsça
yazılı örneği bulunmayan
*sanga- sözcüğünden
fra+ önekiyle türetilmiştir.
Arapça furn فرن
z "ekmek veya yemek pişirilen fırın" sözcüğünden alıntıdır. (NOT: Arapça sözcük
Orta Yunanca aynı anlama gelen
fúrnos φούρνος
z sözcüğünden alıntıdır. ) Bu sözcük
Latince aynı anlama gelen
furnus sözcüğünden alıntıdır. Latince sözcük
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*gʷhorno- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*gʷher- "(ateş veya közle) ısıtmak" kökünden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için
termo+ maddesine bakınız.
Arapça fīrūza veya
fayrūzac فيروز/فيروزج
z "gök rengi bir süs taşı, türkuaz" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Farsça aynı anlama gelen
pīrōze veya
payrōze پيروزه
z sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) padrōçak "ışık saçan, parlayan, muhteşem" sözcüğünden evrilmiştir. Orta Farsça sözcük
Avesta (Zend) dilinde yazılı örneği bulunmayan
*paiti-raok- "'geri-ışıyan', re-splendent" sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük
Avesta (Zend) dilinde raok- "ışımak" fiilinden
paiti+ önekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için
ruz maddesine bakınız.
Arapça χardal خردل
z "hardal bitkisi ve tanesi, sinapis alba" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Aramice/Süryanice χardal חרדל
z "adi hardal veya Mısır hardalı" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Farsça ḳardāliyon veya
ḳardāman "1. hardal-i Farisî adı verilen tere tohumu (lepidium sativum), 2. hardal" sözcüğü ile eş kökenlidir. Farsça sözcük
Eski Yunanca kárdamon "tere bitkisi" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük
AYun kardamiya "baharlı bir ot" sözcüğünden evrilmiştir.
Farsça hazār هزار
z "bin" (NOT: Farsça sözcük
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen
hazār sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük
Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen
hazaŋra- sözcüğü ile eş kökenlidir. ) ve
Arapça fann فنّ
z "beceri, hüner, sanat" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için
fen maddesine bakınız.
Arapça iḳlīm إقليم
z "Batlamyus coğrafyasına göre yeryüzünün bölündüğü yedi kuşağın her biri, coğrafi bölge" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Eski Yunanca klíma κλίμα
z "1. eğim, 2. güneş ışınlarının eğimi, iklim kuşağı" sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: Ptolemaios (MS 90-168).) Bu sözcük
Eski Yunanca klínō κλίνω
z "eğimli olmak, yatık olmak" fiilinden
+ma sonekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*kli-n-yo- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim
Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan
*klei- kökünden türetilmiştir.
Arapça aynı anlama gelen
kirmizī كرمزى
z sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Arapça ve Farsça krmz kökünden gelen
kirmiz كرمز
z "kırmızı boya veren bir böcek, koşnil" sözcüğünün nisbet halidir. Bu sözcük
Sanskritçe kr̥mi कृमि
z "kurtçuk, larva, böcek" sözcüğünden alıntıdır. Sanskritçe sözcük
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*kʷrmis "kurtçuk" biçiminden evrilmiştir.
Arapça kūmat كومة
z "yığın" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük
Eski Yunanca aynı anlama gelen
kýma κύμα
z sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük
Eski Yunanca kýō κύω
z "şişmek, kabarmak, top gibi olmak" fiilinden
+ma sonekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil
Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan
*keuə- "içi boşalmak" biçiminden evrilmiştir.