Ses Evrimi Kategorisi

Arapça āfyūn آفيون z "afyon" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Eski Yunanca aynı anlama gelen ópion όπιον z sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca ópos όπος z "özsuyu, reçine, özellikle afyon özü" sözcüğünden +ion sonekiyle türetilmiştir. Yunanca sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *sokwo- "özsuyu, reçine" biçiminden evrilmiştir.

Fransızca algorithme "matematikte bir problemi çözmek için uygulanan prosedürler dizisi" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Fransızca algorisme "Arap sayılarıyla aritmetik işlem yapma yöntemi [esk.]" sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Arapça al-χʷarizmī الخورزمى z "İslam matematikçisi Harezmi (9. yy)" özel adından türetilmiştir. Bu sözcük χʷarizm "Orta Asya'da bir ülke, Harezm" özel adından türetilmiştir.

Fransızca amalgame veya İngilizce amalgam "civa alaşımı, yumuşak ve kolay şekillenen her çeşit alaşım" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Geç Latince amalgama "simyada civa alaşımı" sözcüğünden alıntıdır. Geç Latince sözcük Arapça al-malġam الملغم z "alaşım, bulamaç, krem" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Eski Yunanca aynı anlama gelen málagma μάλαγμα z sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca malássō, malag- μαλάσσω, μαλαγ- z "yumuşatmak" fiilinden +ma sonekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *melag- biçiminden evrilmiştir. Daha fazla bilgi için merhem maddesine bakınız.

Arapça bū ḳalamūn بو قلمون z "'kalemun babası', bir tür sürüngen" deyiminden alıntıdır. Arapça deyim Arapça bū بو z "baba" ve Eski Yunanca χamailéōn χαμαιλέων z "'bodur aslan', bukalemun" sözcüklerinin bileşiğidir. (NOT: Yunanca sözcük Eski Yunanca χamaí χαμαί z "yere ya da toprağa yakınlık bildiren, toprak" (NOT: Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *ghm-ai "toprağa (dativ)" biçiminden evrilmiştir. ) ve Eski Yunanca léōn λέων z "aslan" sözcüklerinin bileşiğidir. ) Daha fazla bilgi için ebu, humus¹, leopar maddelerine bakınız.

Arapça burc برج z "1. kule, hisar, 2. zodyak üzerindeki 12 yıldız kümesinin her biri" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice burgā ברגא z "1. kule, 2. yolcular için durak yeri, menzil" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca pýrgos πύργος z "kule" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bhrgh- "yüksek yer, kule" biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bhergh- "korumak" kökünden türetilmiştir.

Arapça cāmūs veya cāmūş جاموس/جاموش z "manda, su sığırı" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice aynı anlama gelen gamūş גמוש z sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen gāv mēş deyiminden alıntıdır. Orta Farsça deyim Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) gāv "inek, sığır " sözcüğünden türetilmiştir. Orta Farsça sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *gʷou- biçiminden evrilmiştir. Daha fazla bilgi için buffalo maddesine bakınız.

Türkçe yazılı örneği bulunmayan *cihazgir "tören gereçlerini taşıyan" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük Arapça cihāz جهاز z "donanım, her türlü tören için gerekli eşya ve gereçler" ve Farsça gīr گير z "tutan" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için cihaz, +gir maddelerine bakınız.

Türkçe cülāb veya cüllab "çeşitli meyve ve çiçeklerden yapılan şekerli şerbet" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük Arapça culāb "gülsuyu, şerbet" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Farsça gulāb "gülsuyu" sözcüğünden alıntıdır. Daha fazla bilgi için gül, ab maddelerine bakınız.

İngilizce cheque veya check "üçüncü şahıslara devredilebilen ödeme emri" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük Eski Fransızca aynı anlama gelen (é)chec sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Geç Latince aynı anlama gelen scaccus sözcüğünden evrilmiştir. Geç Latince sözcük Arapça aynı anlama gelen ṣakk صكّ z sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen çakk sözcüğünden alıntıdır.

Arapça ve Farsça dihlīz دهليز z "koridor, geçit, sofa" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) dahrīz "revak, kapı girişindeki sütunlu eşik, propylon" sözcüğünden evrilmiştir.

Arapça ve Farsça dīwān ديوان z "1. defter, özellikle resmi karar ve hesapların yazıldığı defter, şiir koleksiyonu, 2. yazmanlar heyeti, büro, sekretarya, mahkeme" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) dīvān "resmi daire, büro, sekretarya" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Farsça yazılı örneği bulunmayan *dipi-vahana- "yazı evi" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Farsça sözcük Akatça duppu "yazı tableti" sözcüğünden türetilmiştir. Akatça sözcük Sumerce dup- "yazı" sözcüğünden alıntıdır.

Türkiye Türkçesinde emirber "emir-taşıyan, orduda subaya hizmet eden ulak" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük Arapça amr "emir, buyruk" ve Farsça bar "getiren, taşıyan" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için emir¹, +ber maddelerine bakınız.

Arapça farsaχ فرسخ z "4 mile eşit bir mesafe ölçüsü" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen frasaχa veya frasang sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Farsça aynı anlama gelen frasanga- sözcüğünden evrilmiştir. Eski Farsça sözcük Eski Farsça yazılı örneği bulunmayan *sanga- sözcüğünden fra+ önekiyle türetilmiştir.

Arapça furn فرن z "ekmek veya yemek pişirilen fırın" sözcüğünden alıntıdır. (NOT: Arapça sözcük Orta Yunanca aynı anlama gelen fúrnos φούρνος z sözcüğünden alıntıdır. ) Bu sözcük Latince aynı anlama gelen furnus sözcüğünden alıntıdır. Latince sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *gʷhorno- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *gʷher- "(ateş veya közle) ısıtmak" kökünden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için termo+ maddesine bakınız.

Arapça fīrūza veya fayrūzac فيروز/فيروزج z "gök rengi bir süs taşı, türkuaz" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Farsça aynı anlama gelen pīrōze veya payrōze پيروزه z sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) padrōçak "ışık saçan, parlayan, muhteşem" sözcüğünden evrilmiştir. Orta Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde yazılı örneği bulunmayan *paiti-raok- "'geri-ışıyan', re-splendent" sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Avesta (Zend) dilinde raok- "ışımak" fiilinden paiti+ önekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için ruz maddesine bakınız.

Arapça χardal خردل z "hardal bitkisi ve tanesi, sinapis alba" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice χardal חרדל z "adi hardal veya Mısır hardalı" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Farsça ḳardāliyon veya ḳardāman "1. hardal-i Farisî adı verilen tere tohumu (lepidium sativum), 2. hardal" sözcüğü ile eş kökenlidir. Farsça sözcük Eski Yunanca kárdamon "tere bitkisi" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük AYun kardamiya "baharlı bir ot" sözcüğünden evrilmiştir.

Farsça hazār هزار z "bin" (NOT: Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen hazār sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen hazaŋra- sözcüğü ile eş kökenlidir. ) ve Arapça fann فنّ z "beceri, hüner, sanat" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için fen maddesine bakınız.

Arapça iḳlīm إقليم z "Batlamyus coğrafyasına göre yeryüzünün bölündüğü yedi kuşağın her biri, coğrafi bölge" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Eski Yunanca klíma κλίμα z "1. eğim, 2. güneş ışınlarının eğimi, iklim kuşağı" sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: Ptolemaios (MS 90-168).) Bu sözcük Eski Yunanca klínō κλίνω z "eğimli olmak, yatık olmak" fiilinden +ma sonekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *kli-n-yo- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *klei- kökünden türetilmiştir.

Arapça aynı anlama gelen kirmizī كرمزى z sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ve Farsça krmz kökünden gelen kirmiz كرمز z "kırmızı boya veren bir böcek, koşnil" sözcüğünün nisbet halidir. Bu sözcük Sanskritçe kr̥mi कृमि z "kurtçuk, larva, böcek" sözcüğünden alıntıdır. Sanskritçe sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *kʷrmis "kurtçuk" biçiminden evrilmiştir.

Arapça kūma^t كومة z "yığın" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Eski Yunanca aynı anlama gelen kýma κύμα z sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca kýō κύω z "şişmek, kabarmak, top gibi olmak" fiilinden +ma sonekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *keuə- "içi boşalmak" biçiminden evrilmiştir.