Avesta Kategorisi

Arapça brzχ kökünden gelen barzaχ برزخ z "1. Kuran'a göre ölümle kıyamet arasındaki süre, 2. (mec.) aralık, ayıraç; darlık, sıkıntı" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) barzaχ sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde barəz-aŋhvā "yüksek alem, tanrılar dünyası" sözcüğü ile eş kökenlidir. Daha fazla bilgi için balâ maddesine bakınız.

Arapça cdd3 kökünden gelen cādda^t جادّة z "geniş yol" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) جدّ z bir sözcükten alıntı olabilir; ancak bu kesin değildir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde yātəm "yol" sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Sanskritçe yātam "yol" sözcüğü ile eş kökenlidir.

Arapça csd kökünden gelen casad جسد z "kadavra, ölü gövde" sözcüğünden alıntıdır. (NOT: Arapça sözcük Aramice/Süryanice aynı anlama gelen gūşdā גושדא z sözcüğü ile eş kökenlidir. ) Bu sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) gōşt "insan ve hayvan eti" sözcüğünden alıntıdır. Orta Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde gav gen. gauş- "sığır" sözcüğünden türetilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir. Daha fazla bilgi için cisim maddesine bakınız.

Arapça dyn1 kökünden gelen dīn دين z "inanç ve ibadet kuralları sistemi" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen dēn sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde daenā- "a.a., özellikle Ahuramazd veya Zerdüşt dini" sözcüğünden alıntıdır.

Arapça frḥ kökünden gelen faraḥ فرح‎ z "gönül açıklığı, sevinç, şenlik (ad)" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *frāh sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde frātha- "açık, geniş" sözcüğü ile eş kökenlidir. (NOT: Avestaca sözcük Sanskritçe aynı anlama gelen prāthu sözcüğü ile eş kökenlidir. )

Arapça firdaws فردوس z "cennet bahçesi" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça farādīs فراديس z "cennet bahçeleri" sözcüğünden türetilmiştir. Bu sözcük Eski Yunanca parádeisos παράδεισος z "1. Pers krallarının bahçeleri, 2. (İncilde) cennet bahçesi" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Farsça yazılı örneği bulunmayan *paridēz "avlu, etrafı çevrili bahçe" sözcüğünden alıntıdır. (NOT: Eski Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen pairidaēza sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Avesta (Zend) dilinde daēza- "duvar" sözcüğünden per+2 önekiyle türetilmiştir. )

Arapça fīrūza veya fayrūzac فيروز/فيروزج z "gök rengi bir süs taşı, türkuaz" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Farsça aynı anlama gelen pīrōze veya payrōze پيروزه z sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) padrōçak "ışık saçan, parlayan, muhteşem" sözcüğünden evrilmiştir. Orta Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde yazılı örneği bulunmayan *paiti-raok- "'geri-ışıyan', re-splendent" sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Avesta (Zend) dilinde raok- "ışımak" fiilinden paiti+ önekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için ruz maddesine bakınız.

Farsça hazār هزار z "bin" (NOT: Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen hazār sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen hazaŋra- sözcüğü ile eş kökenlidir. ) ve Arapça fann فنّ z "beceri, hüner, sanat" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için fen maddesine bakınız.

Arapça ve Farsça hind هند z "Hint ülkesi, Hindistan'a ait" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Eski Farsça ve Avesta (Zend) dilinde hindu- "Hindistan'ın kuzeyinde bir ülke, Pencap" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Sanskritçe sindhu- "nehir, özellikle İndus nehri" sözcüğünden alıntıdır.

Arapça ḥwr kökünden gelen ḥūr veya ḥūriya^t حورية z "İslam inancında cennet perisi" sözcüğünden alıntıdır. (NOT: Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) hurust "güzel, özellikle güzel kadın" sözcüğü ile eş kökenlidir. ) Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde hu-raoδa "güzel-endamlı" sözcüğünden alıntıdır. Avestaca sözcük Avesta (Zend) dilinde hu "güzel" ve Avesta (Zend) dilinde raoδa- "yetişme, büyüme, şekil, endam" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için hümayun maddesine bakınız.

Arapça nkḥ kökünden gelen nikāḥ نكاح z "evlenme işlemi, nikâh" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) nikāh "1. bakma, 2. birine bakma, gözetme, bakımını üstlenme" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde yazılı örneği bulunmayan *ni-kāsa "bakma, bakım" sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Avesta (Zend) dilinde kas- "görmek, farketmek" fiilinden ni+ önekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için agâh maddesine bakınız.

Arapça isfīdac veya isfīdāc إسفيدج/إسفيداج z "kurşundan elde edilen beyaz boya" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen spītāg sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) spīt veya spēt "beyaz" sözcüğünden türetilmiştir. Orta Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen spaēta- sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Sanskritçe aynı anlama gelen śveta श्वेत z sözcüğü ile eş kökenlidir. Sanskritçe sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *kweit- biçiminden evrilmiştir.

Arapça waḳˁa^t وقعة z "olay" ve Farsça nuvīs نويس z "yazan" sözcüklerinin bileşiğidir. (NOT: Bu sözcük Farsça nivistan, nuvīs نوستن, نويس z "yazmak" fiilinden türetilmiştir. Farsça fiil Avesta (Zend) dilinde ni-pişta- "a.a., 'yazıya indirmek', to write down" fiili ile eş kökenlidir. Avestaca fiil Eski Farsça ve Avesta (Zend) dilinde pais-, pişta veya piχşta "resmetmek, çizmek" fiilinden ni+ önekiyle türetilmiştir. Eski Farsça fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *peig-¹ biçiminden evrilmiştir. ) Daha fazla bilgi için pigment maddesine bakınız.

Arapça wzr kökünden gelen wazīr وزير z "hükümdarın yardımcısı, danışman, bakan" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) vicīr veya guzīr "yargıç, hakem" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen viçira sözcüğü ile eş kökenlidir.

Arapça zamharīr زمهرير z "kışın 22 Aralıkta başlayan en soğuk günleri, karakış, erbain" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Farsça zam زم z "kış" (NOT: Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen zyam- sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *ghiem- biçiminden evrilmiştir. ) ve Arapça hrr kökünden gelen harīr هرير z "uğuldayan, uluyan" sözcüklerinin bileşiğidir.

Arapça zandīḳ زنديق z "dinden sapan" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) zandīk "1. alim, yorumcu, 2. Zerdüşt dinine yeni yorum getiren sapkın peygamber Mani'nin (MS 3. yy) müritlerine verilen ad" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) zand "ilim, yorum" sözcüğünden türetilmiştir. Orta Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde zanta veya zainti "bilinen, bilgi" sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *gnə-ti- biçiminden evrilmiştir. Daha fazla bilgi için gnostik maddesine bakınız.

Farsça sadece bileşiklerde görülen bān بان z "bakan, gözeten, bekleyen, güden" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen pān veya pānag sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde yazılı örneği bulunmayan *pāna- "korumak" fiili ile eş kökenlidir.

Farsça bar veya bar- "1. üzere, üzeri (edat), ismin de hali, 2. yukarı doğru hareket bildiren fiil öneki" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Eski Farsça upari- sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde upairi- sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *(s)uper- "üze, üst (edat)" biçiminden evrilmiştir. Daha fazla bilgi için super+ maddesine bakınız.

tak "sert darbe sesi" ses yansımalı sözcüğünden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için tak² maddesine bakınız.

tak "sert darbe sesi" ses yansımalı sözcüğünden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için tak² maddesine bakınız.